Uniwersytet Wrocławski

Prof. dr hab. Irena Machaj obecnie pracuje w Uniwersytecie Szczecińskim na stanowisku profesora zwyczajnego, w Instytucie Socjologii kieruje Zakładem Socjologii Zbiorowości Terytorialnych. Jej dorobek naukowy obejmuje łącznie 120 prac. W latach 1976 – 1997 związana była z Instytutem Socjologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, pełniła funkcję jego pierwszego dyrektora. W tym czasie przygotowała podręcznik Małe struktury społeczne (Wydawnictwo UMCS, 1998 i następne), dotąd stosowany w wielu ośrodkach w kształceniu na kierunku socjologia. Jej specjalnością naukową jest socjologia zbiorowości terytorialnych, zagadnienia rozwoju lokalnego i podmiotowości społecznej, socjologia pogranicza, socjologia enklaw społecznych oraz problematyka tożsamości społecznej jednostki i zbiorowości. Ważnym tekstem o syntetycznym charakterze jest artykuł Structural Conditions for Local Problem Solving, [w:] Jacher W. (red.) Sociological Essays, Part Two. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1997. W ostatnich latach przeniosła swoją uwagę na problematykę tożsamości i społeczno – kulturowych uwarunkowań jej kształtowania się. Pytania o mechanizmy formowania się i zmiany tożsamości społecznej były odnoszone do mieszkańców i zbiorowości zlokalizowanych na pograniczach. W III tomie Encyklopedii Socjologii (2000), Oficyna Naukowa, Warszawa opublikowała syntetyczny artykuł Pogranicze. Efektem prowadzonych studiów teoretycznych oraz badań empirycznych jest monografia Społeczno – kulturowe konteksty tożsamości mieszkańców wschodniego i zachodniego pogranicza Polski (Wydawnictwo Naukowe “Scholar”, 2005). Ostatnio jej zainteresowania naukowe przesunęły się na mocno obecne we współczesnej Polsce kwestie wyodrębniania się strukturalnych oraz świadomościowych enklaw życia społecznego. Jest autorką (dwóch) i współautorką (dwóch) tekstów teoretyczno - metodologicznych nad konceptualizacją zjawiska enklaw społecznych, a także współredaktorką dwóch prac zbiorowych Enklawy życia społecznego (2007) i Enklawy życia społecznego. Kontynuacje (2009), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin. Te działania naukowe i organizacyjne zakreślają w socjologii polskiej nowy obszar refleksji i badań socjologicznych.